អានផងដែរ
ពាក្យថា បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទីបួន (Fourth
Industrial Revolution)
ត្រូវបានណែនាំជាលើកដំបូងដោយក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រដែលបង្កើតយុទ្ធសាស្ត្របច្ចេកវិទ្យាកំរឹតខ្ពស់
សម្រាប់រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់។ ដែលមានលោក Klaus Schwab ជាប្រធានប្រតិបត្តិនៃវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក World
Economic Forum (WEF) បានណែនាំឃ្លានេះទៅកាន់ទស្សនិកជនកាន់តែទូលំទូលាយនៅក្នុងអត្ថបទឆ្នាំ 2015 ដែលបោះពុម្ពដោយក្រសួងការបរទេស។ "ធ្វើជាម្ចាស់បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទីបួន"
គឺជាប្រធានបទឆ្នាំ 2016 នៃកិច្ចប្រជុំប្រចាំឆ្នាំនៃវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនៅទីក្រុង Davos-Klosters ប្រទេសស្វីស។
នៅថ្ងៃទី 10 ខែតុលា ឆ្នាំ 2016 វេទិកានេះបានប្រកាសពីការបើកមជ្ឈមណ្ឌលរបស់ខ្លួនសម្រាប់បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទី 4 នៅសាន់ហ្វ្រាន់ស៊ីស្កូ។ នេះក៏ជាប្រធានបទ និងចំណងជើងនៃសៀវភៅឆ្នាំ 2016 របស់ Schwab ។ Schwtab រួមបញ្ចូលនៅក្នុងបច្ចេកវិជ្ជាសម័យទី 4 នេះដែលរួមបញ្ចូលគ្នានូវផ្នែករឹង
កម្មវិធី និងជីវវិទ្យា (ប្រព័ន្ធរូបវិទ្យាតាមអ៊ីនធឺណិត)
ហើយសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើភាពជឿនលឿនក្នុងទំនាក់ទំនង និងការតភ្ជាប់។ Schwab រំពឹងថាសម័យនេះនឹងត្រូវបានសម្គាល់ដោយរបកគំហើញនៃបច្ចេកវិទ្យាដែលកំពុងរីកចម្រើនក្នុងវិស័យដូចជា
មនុស្សយន្ត (Robotics), បញ្ញាសិប្បនិម្មិត (Artificial
Intelligence), ណាណូបច្ចេកវិទ្យា (Nanotechnology), ការគណនាកង់ទិច (Quantum computing), ជីវបច្ចេកវិទ្យា (Biotechnology), អ៊ិនធឺណិតនៃវត្ថុ (Internet of things)។
ឧស្សាហកម្មអ៊ិនធឺណិតនៃវត្ថុ គឺជាការយល់ស្របវិមជ្ឈការ
បច្ចេកវិទ្យាឥតខ្សែជំនាន់ទីប្រាំ ការបោះពុម្ព 3D ។
និងរថយន្តស្វយ័តពេញលេញ។
បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មដំបូង
បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទីមួយត្រូវបានសម្គាល់ដោយការផ្លាស់ប្តូរពីវិធីសាស្រ្តផលិតដោយដៃទៅជាម៉ាស៊ីនតាមរយៈការប្រើប្រាស់ថាមពលចំហាយទឹក
និងថាមពលទឹក។ ការអនុវត្តបច្ចេកវិទ្យាថ្មីបានចំណាយពេលយូរ
ដូច្នេះរយៈពេលដែលវាសំដៅទៅលើគឺនៅចន្លោះឆ្នាំ 1760 និង 1820 ឬ 1840 នៅអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក។
ម្យ៉ាងទៀតឥទ្ធិពលរបស់វាមានផលវិបាកទៅលើការផលិតវាយនភ័ណ្ឌ ដែលជាការចាប់ផ្តើមដំបូងដើម្បីទទួលយកនូវការផ្លាស់ប្តូរបែបបទនេះ
ក៏ដូចជាឧស្សាហកម្ម ដែក កសិកម្ម និងការជីកយករ៉ែ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ
ក៏មានផលប៉ះពាល់ដល់សង្គមជាមួយនឹងវណ្ណៈកណ្តាល ដែលខ្លាំងជាងមុនក៏ដោយ។ លើសពីនេះ
វាក៏មានឥទ្ធិពលលើឧស្សាហកម្មអង់គ្លេសនៅពេលនោះដែរ។
បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទីពីរ
បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទីពីរ
ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាបដិវត្តន៍បច្ចេកវិទ្យាអគ្គិសនី គឺជារយៈពេលរវាងឆ្នាំ 1871 និង 1914 ដែលបណ្តាលមកពីការដំឡើងបណ្តាញផ្លូវដែក
និងទូរលេខយ៉ាងទូលំទូលាយ ដែលអនុញ្ញាតឱ្យមានការផ្ទេរមនុស្ស និងគំនិត
ក៏ដូចជាអគ្គិសនីបានលឿន។
ការបង្កើនថាមពលអគ្គិសនីបានអនុញ្ញាតឱ្យរោងចក្រអភិវឌ្ឍខ្សែសង្វាក់ផលិតកម្មទំនើបៗ។
វាជាអំឡុងពេលនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដ៏អស្ចារ្យ ជាមួយនឹងការកើនឡើងនៃផលិតភាព
ដែលបណ្តាលឱ្យមានការកើនឡើងនៃភាពអត់ការងារធ្វើ
ដោយសារកម្មកររោងចក្រជាច្រើនត្រូវបានជំនួសដោយម៉ាស៊ីនជំនួសវិញ។
បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទីបី
បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទីបី
ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាបដិវត្តន៍កុំព្យូទ័រឌីជីថល បានកើតឡើងនៅចុងសតវត្សទី 20 បន្ទាប់ពីបញ្ចប់សង្គ្រាមលោកទាំងពីរ
ដែលបណ្តាលមកពីការថយចុះនៃឧស្សាហូបនីយកម្ម និងការរីកចម្រើនផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា
បើប្រៀបធៀបទៅនឹងសម័យមុន។ ការផលិតកុំព្យូទ័រ Z1 ដែលប្រើលេខចំណុចអណ្តែតគោលពីរ
និងតក្កវិជ្ជាប៊ូលីន មួយទសវត្សរ៍ក្រោយមក
គឺជាការចាប់ផ្តើមនៃការអភិវឌ្ឍន៍ឌីជីថលកាន់តែទំនើប។
ការអភិវឌ្ឍន៍ដ៏សំខាន់បន្ទាប់នៃបច្ចេកវិទ្យាទំនាក់ទំនងគឺ Super
Computer ជាមួយនឹងការប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយនៃ កុំព្យូទ័រ
និងបច្ចេកវិទ្យាទំនាក់ទំនងនៅក្នុងដំណើរការផលិត។ ទោះយ៉ាងណាគ្រឿងចក្រ
បានចាប់ផ្តើមលុបចោលតម្រូវការសម្រាប់ថាមពលមនុស្ស។
បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទីបួន
នៅក្នុងខ្លឹមសារ
បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទីបួនគឺជានិន្នាការឆ្ពោះទៅរកស្វ័យប្រវត្តិកម្ម
និងការផ្លាស់ប្តូរទិន្នន័យនៅក្នុងបច្ចេកវិទ្យាផលិតកម្ម
និងដំណើរការដែលរួមមានប្រព័ន្ធរូបវិទ្យាតាមអ៊ីនធឺណិត Cyber Physical
Systems (CPS), IoT, អ៊ិនធឺណិតឧស្សាហកម្មនៃវត្ថុ
(Industrial internet of things) កុំព្យូទ័រលើពពក (Cloud
Computing) ការគណនាការយល់ដឹង (Cognitive Computing) និងបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (Artificial Intelligence)។
បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទីបួន គឺជាការចាប់ផ្តើមនៃយុគសម័យនៃការស្រមើស្រមៃ។
ពាក្យគន្លឺះសំខាន់ៗ នៅក្នុង បដិវត្តន៍ឩស្សាហកម្មទី៤
ប្រធានបទចំនួនបួនត្រូវបានបង្ហាញដែលសង្ខេបអំពីឧស្សាហកម្ម 4.0
Interconnection សមត្ថភាពរបស់ម៉ាស៊ីន ឧបករណ៍ ឧបករណ៍ចាប់សញ្ញា និងមនុស្សដើម្បីភ្ជាប់
និងទំនាក់ទំនងគ្នាទៅវិញទៅមកតាមរយៈ Internet ដែលត្រូវបានគេហៅថា Internet
of things ឬ internet of people (IoP)។
តម្លាភាពព័ត៌មាន តម្លាភាពដែលផ្តល់ដោយបច្ចេកវិទ្យាឧស្សាហកម្ម 4.0 ផ្តល់ឱ្យប្រតិបត្តិករ នូវព័ត៌មានដ៏ទូលំទូលាយដើម្បីធ្វើការសម្រេចចិត្ត។
ការតភ្ជាប់អន្តរប្រព័ន្ធ អនុញ្ញាតឱ្យប្រតិបត្តិករប្រមូលទិន្នន័យ
និងព័ត៌មានដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ពីគ្រប់ចំណុចក្នុងដំណើរការផលិត កំណត់តំបន់សំខាន់ៗ
ដែលអាចទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីការកែលម្អដើម្បីបង្កើនមុខងារជំនួយបច្ចេកទេស
មធ្យោបាយបច្ចេកវិទ្យានៃប្រព័ន្ធដើម្បីជួយមនុស្សក្នុងការសម្រេចចិត្ត
និងការដោះស្រាយបញ្ហា និងសមត្ថភាពក្នុងការជួយមនុស្សជាមួយនឹងកិច្ចការពិបាក
ឬមិនមានសុវត្ថិភាព
ការសម្រេចចិត្តវិមជ្ឈការ សមត្ថភាពនៃប្រព័ន្ធរូបវន្តតាមអ៊ីនធឺណិតដើម្បីធ្វើការសម្រេចចិត្តដោយខ្លួនឯង
និងដើម្បីអនុវត្តភារកិច្ចរបស់ពួកគេដោយស្វ័យភាពតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។
មានតែនៅក្នុងករណីនៃការលើកលែង ការជ្រៀតជ្រែក ឬគោលដៅដែលផ្ទុយគ្នាប៉ុណ្ណោះ
គឺជាកិច្ចការដែលត្រូវបានផ្ទេរទៅឱ្យកាន់តែខ្ពស់[27]
ភាពប្លែក
អ្នកគាំទ្របដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទី 4 ណែនាំថាវាជាបដិវត្តន៍ដាច់ដោយឡែកជាជាងការអូសបន្លាយនៃបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទីបី។
នេះគឺដោយសារតែលក្ខណៈដូចខាងក្រោមៈ
ល្បឿន -
ល្បឿនអិចស្ប៉ូណង់ស្យែលដែលឧស្សាហកម្មដែលកំពុងដំណើរការត្រូវបានប៉ះពាល់
និងផ្លាស់ទីលំនៅ
វិសាលភាព និងផលប៉ះពាល់នៃប្រព័ន្ធ - ចំនួនដ៏ធំនៃវិស័យ និងក្រុមហ៊ុនដែលរងផលប៉ះពាល់
ការផ្លាស់ប្តូរគំរូនៅក្នុងគោលនយោបាយបច្ចេកវិទ្យា
គោលនយោបាយថ្មីដែលបានរចនាឡើងសម្រាប់វិធីថ្មីនេះមានវត្តមាន។
ឧទាហរណ៍មួយគឺការទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការរបស់សិង្ហបុរីអំពីឧស្សាហកម្ម 4.0
នៅក្នុងគោលនយោបាយច្នៃប្រឌិតរបស់ខ្លួន។
អ្នករិះគន់គោលគំនិតច្រានចោលឧស្សាហកម្ម 4.0 ជាយុទ្ធសាស្ត្រទីផ្សារ។ ពួកគេស្នើថា ទោះបីជាការផ្លាស់ប្តូរបដិវត្តន៍អាចកំណត់បានក្នុងវិស័យផ្សេងគ្នាក៏ដោយ រហូតមកដល់ពេលនេះមិនមានការផ្លាស់ប្តូរជាប្រព័ន្ធទេ។ លើសពីនេះទៀត ល្បឿននៃការទទួលស្គាល់ឧស្សាហកម្ម 4.0 និងការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយប្រែប្រួលនៅទូទាំងប្រទេស។ និយមន័យនៃឧស្សាហកម្ម 4.0 មិនចុះសម្រុងគ្នាទេ។
សមាសធាតុ
5G
Cell Tower
រថយន្តបើកបរដោយខ្លួនឯង។
ការអនុវត្តបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទីបួនដំណើរការតាមរយៈ៖
ឧបករណ៍ចល័ត
វេទិកាអ៊ីនធឺណិតនៃវត្ថុ (IoT)
បច្ចេកវិទ្យារកឃើញទីតាំង (កំណត់អត្តសញ្ញាណអេឡិចត្រូនិច)
ចំណុចប្រទាក់មនុស្ស-ម៉ាស៊ីនកម្រិតខ្ពស់
ការផ្ទៀងផ្ទាត់ និងការរកឃើញការក្លែងបន្លំ
ឧបករណ៍ចាប់សញ្ញាឆ្លាតវៃ
ការវិភាគដ៏ធំ និងដំណើរការកម្រិតខ្ពស់
អន្តរកម្មអតិថិជនច្រើនកម្រិត និងទម្រង់អតិថិជន
ភាពជាក់ស្តែងបន្ថែម / ឧបករណ៍ពាក់
ភាពអាចរកបានតាមតម្រូវការនៃធនធានប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រ
ការមើលឃើញទិន្នន័យ និងជំរុញការបណ្តុះបណ្តាល "បន្តផ្ទាល់"
ជាចម្បង បច្ចេកវិទ្យាទាំងនេះអាចត្រូវបានសង្ខេបជាសមាសភាគសំខាន់ៗចំនួនបួន ដោយកំណត់ពាក្យថា "ឧស្សាហកម្ម 4.0" ឬ "រោងចក្រឆ្លាតវៃ":
ប្រព័ន្ធរូបវិទ្យាតាមអ៊ីនធឺណិត
អ៊ីនធឺណែតនៃវត្ថុ Internet of things (IoT)
ភាពអាចរកបានតាមតម្រូវការនៃធនធានប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រ
ការគណនាការយល់ដឹង
ឧស្សាហកម្ម 4.0 ភ្ជាប់បណ្តាញបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗជាច្រើនដើម្បីបង្កើតតម្លៃ។ ដោយប្រើប្រព័ន្ធរូបវិទ្យាតាមអ៊ីនធឺណិតដែលត្រួតពិនិត្យដំណើរការរាងកាយ ច្បាប់ចម្លងនិម្មិតនៃពិភពរូបវន្តអាចត្រូវបានរចនា។ លក្ខណៈនៃប្រព័ន្ធរូបវិទ្យាតាមអ៊ីនធឺណិតរួមមានសមត្ថភាពក្នុងការធ្វើការសម្រេចចិត្តដោយវិមជ្ឈការដោយឯករាជ្យ ឈានដល់កម្រិតខ្ពស់នៃស្វ័យភាព។
តម្លៃដែលបានបង្កើតនៅក្នុង Industries 4.0 អាចពឹងផ្អែកលើការកំណត់អត្តសញ្ញាណអេឡិចត្រូនិក ដែលការផលិតឆ្លាតវៃតម្រូវឱ្យប្រើបច្ចេកវិជ្ជាដែលបានកំណត់ដើម្បីដាក់បញ្ចូលក្នុងដំណើរការផលិត ដូច្នេះត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ដូចនៅក្នុងផ្លូវអភិវឌ្ឍន៍នៃឧស្សាហកម្ម 4.0 និងលែងជាឌីជីថលទៀតហើយ។
អត្ថបទដោយ សាមកុកប៉ុស្តិ៍ ប្រភពពី Wikipedia
